Ikona | Icône

for english and french scroll down

[PL]

IKONA | ICÔNE odbędzie się w Salach Królewskich kościoła Św. Magdaleny w Paryżu [Église de la Madeleine, Pl. de la Madeleine, 75008 Paryż, Francja] w dniach 13-18 października 2023 r.

IKONA | ICÔNE to wystawa realizacji plastycznych grupy 5 artystów, którzy reprezentując różną ekspresję i media połączyli swoją aktywność twórczą w ramach wspólnej refleksji wokół współczesnej interpretacji ikony w sztuce.

PROGRAM WYDARZENIA:

– wernisaż w dniu 13.10.2023 r.
– 13-18.10.2023 r. – wystawa w galerii w Salach Królewskich kościoła Św. Magdaleny w Paryżu; wystawa będzie dostępna dla zwiedzających codziennie w godz. 9:00-19:00.
– oprowadzania (w niedzielę dnia 15.10.2023 r. w godz. 11:00 i 18:00, codziennie o godz. 17:30, oraz w każdym momencie, kiedy będzie zainteresowanie);
– warsztat z artystami 17 i 18.10.2023.

 

UCZESTNICY PROJEKTU:

Monika ALEKSANDROWICZ – w 1999 r. ukończyła studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu oraz w 2001 r. Kierunek Filozofia na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego. W 2011 roku z wyróżnieniem obroniła doktorat. Na jej dorobek artystyczny składa się ponad 70 wystaw zbiorowych, sympozja poświęcone sztuce konceptualnej oraz ekspozycje indywidualne, które organizowane i prezentowane były w kraju i za granicą. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Mediacji Sztuki na Wydziale Rzeźby i Mediacji Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. 26.06.2023 otrzymała NAGRODĘ Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia naukowo-badawcze w dziedzinie sztuki wraz z Małgorzatą Kaczmarską [na podstawie dotychczasowej działalności oraz współredakcji dwujęzycznej monografii naukowej „3D. Implikacje. Cyfra i bryła”].

Agnieszka CHMURA-WIECZOREK – absolwentka studiów podyplomowych Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, w pracowni malarstwa i rysunku prof. Anny Marii Kramm i w pracowni rzeźby dr Mariusza Kosiby. Malarka i rzeźbiarka, organizatorka i uczestniczka wydarzeń kulturalnych, historycznych i artystycznych, m. in. międzynarodowych wystaw sztuki współczesnej, plenerów artystycznych, spektakli teatralnych, koncertów, prelekcji, prezentacji i wykładów historycznych i inscenizacji, animatorka kultury i organizatorka warsztatów plastycznych. Uczestniczka i organizatorka wystaw: zbiorowych i indywidualnych. Od 20 lat z mężem ratuje Zespół pałacowo-parkowy w Strudze, gdzie od 12 lat organizuje wydarzenia kulturalne, edukacyjne i historyczne, tworząc wyjątkową przestrzeń dla sztuki.

Małgorzata KACZMARSKA – artystka zajmująca się malarstwem oraz eksperymentująca z mediami typu wideo i instalacja, realizuje także projekty intermedialne. Kluczowym motywem jej twórczości jest człowiek i jego relacje z otoczeniem. Dyplom z wyróżnieniem obroniła na Wydziale Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1999. W 2015 uzyskała tytuł doktora habilitowanego sztuki. Pracując dydaktycznie jest także związana ze środowiskiem akademickim. Ostatnio otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Polsce za osiągnięcia naukowo-badawcze w dziedzinie sztuki wraz z Moniką Aleksandrowicz [na podstawie dotychczasowej działalności oraz współredakcji dwujęzycznej monografii naukowej „3D. Implikacje. Cyfra i bryła”]. Jej obrazy, prace wideo i cyfrowe były wielokrotnie nagradzane w międzynarodowych konkursach i kwalifikowane do prezentacji. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków, artystycznej Grupy20minut oraz kolektywu SPACE Start.

Konrad KUŹNIEWSKI – absolwent Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie Wydziału Form Przemysłowych, na kierunku wzornictwo i specjalizacji projektowanie form przemysłowych. W latach 2006-2016 pracownik naukowo-dydaktyczny w rodzimej uczelni w Katedrze Przestrzeni i Barwy, gdzie realizował projekty związane m. in. z kolorystyką produktu i przestrzeni miejskich.
W latach 2007-2012 wykładowca w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach na kierunku Architektura Wnętrz. Na jego dorobek artystyczny składają się liczne wystawy indywidualne i zbiorowe.

Aurelia TYMIŃSKA – malarka, rysowniczka, animatorka, realizatorka wideofilmów, performerka. Obroniła dyplom wydziału Malarstwa na Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych (2021). Współzałożycielka grupy artystycznej GAMA. Swoje prace od lat prezentuje na wystawach zarówno indywidualnych jak i grupowych. Brała udział w wielu rezydencjach artystycznych, przeglądach sztuki i sympozjach artystycznych, zarówno jako uczestniczka jak i prelegentka. Zaangażowana czynnie w akcjach charytatywnych. W roku 2023 na VIII Międzynarodowym Biennale Obrazu „Quadro Art” w Łodzi otrzymała wyróżnienie.

IKONA | ICÔNE

W tradycji ikonograficznej ikona stanowiła rodzaj modlitwy i kontemplacji człowieka na tematy transcendentalne. Choć zawiera elementy figuratywne, to burzy rzeczywistość zastaną, podnosi ją do wymiaru bytu przemienionego. Jest materialnym rozważaniem niewidzialnego. Dotykając jednocześnie świata materialnego i duchowego, ikona syntezuje obie przestrzenie w swoistej antymonii, gdzie czas przeciwstawia się wieczności, immanencja miesza się z transcendencją, a wyobrażalne z nienazwanym.

Na tej płaszczyźnie komplementarnych paradoksów spotyka się piątka artystów: Monika Aleksandrowicz, Agnieszka Chmura – Wieczorek, Małgorzata Kaczmarska, Konrad Kuźniewski oraz Aurelia Tymińska. Podejmując rozważania inspirowane sztuką i filozofią ikon, każde z artystów we właściwy sobie sposób wyłuskuje z tych starć koncepcji wątek bliski jego osobie i transponuje je na współczesne działania twórcze. Każde z nich w indywidualny sposób objawia odbiorcy odkrytą przez siebie w ikonie tajemnicę.

W cyklu „Ikony” Aurelii Tymińskiej doświadczamy pewnego dysonansu, konfrontując się z prezentowanymi quasi-portretami, poddanymi deformacjom i wynaturzeniom. Mimo zastosowania analogicznych do klasycznych ikon środków wyrazu w ich uwspółcześnionych wersjach, takich jak spłaszczenie – zarówno koloru jak i formy, deformację, użycie form geometrycznych i symbolu, odrealnienie, malarka wychodzi poza kanony przedstawienia tradycyjnej ikony. Na jej obrazach wyświęcone zostają dysfunkcje ludzkiej duchowości i emocjonalności. Łamie nawyki postrzegania świętości i piękna, i zastępuje je ostrą krytyką współczesnego człowieczeństwa, jego zagubienia i kontestacyjną oceną jego kondycji i dzisiejszych priorytetów. Odnosi się wrażenie, że zatracamy rozumienie znaczeń tego, co święte i ziemskie, zacierając granice między nimi i tasując swobodnie tymi wartościami.

Tematy Sacrum i Profanum są kluczowe w instalacji Małgorzaty Kaczmarskiej. Artystka dzieli przestrzeń na dwie strefy, podobnie jak to jest w pierwotnej funkcji ikonostasu. Ustanawia granicę pomiędzy sanktuarium – miejscem ołtarzowym, a nawą przeznaczoną dla wiernych, wspomniane Sacrum i Profanum. Odbiorca jest postawiony przed dylematem wyboru pomiędzy tymi strefami i sam decyduje – nie tylko, gdzie chce przebywać, ale też, co stanowi dla niego element sakralności i świeckości. Archetyp tej postawy – człowieka korzystającego z własnej woli, dokonującego wyboru pomiędzy świętością i odejściem od niej, między niebem i ziemią – znajdujemy w całym zapisie i sztuce idei chrześcijańskich. Ale dla samego odbiorcy może to również być rodzaj rytuału cielesno-duchowego. Rytuał, budzący skojarzenia z niektórymi przedstawieniami kanonicznymi w praktyce ikonopisarstwa dopowiedziany jest przez autorkę również w jej drugiej realizacji. Tu widzimy rytm gestów – powtarzalnych i podobnych. Odbiorca, prowadzony przez realizację artystki, bierze mimowolnie udział w swego rodzaju obrzędzie poprzez misterium znaku i metrum.

Pozornie odmienne podejście prezentuje w swoich pracach Agnieszka Chmura- Wieczorek. W cyklu rzeźb i płaskorzeźb ceramicznych „Madonny” rzeźbiarka wprowadza nas w idealistyczny świat piękna duchowego. Wyidealizowane formy kobiece nieco wygłuszają naszą czujność. A ich uproszczenie wprowadza złudny spokój. Zastosowanie elementów lustra i schematyczność przedstawienia pozwala nam na utożsamianie się z takim wyobrażeniem. Poddajemy się tej pozytywnej afirmacji i samozadowoleniu. Tymczasem mylny uniwersalizm autorka rozwarstwia poprzez swoistą dywergencję, zwiększając rozbieżności i różnice fałszywie jednolitego kanonu. Osadza je w różnej kulturze, funkcji, celu i imperatywie, a nawet w czasie. To refleksja na temat naszej celowości. Poświęcenie, pełnia i uzasadnienie jako światło wyidealizowanych form rzeźbiarskich jest podkreślone kontrastowymi, turpistycznymi „Maszkaronami” – będącymi światłocieniem i niepokojącym alterego perfekcyjnej koncepcji rzeczywistości.

Poszukiwanie idealizmu cechuje również realizacje Moniki Aleksandrowicz. Z tym, że artystka upatruje go w języku uniwersalnym dla każdej kultury, języku aksjomatów semiotycznych i myślenia abstrakcyjnego – czyli w matematyce. Jej seria form wizualnym bazuje właśnie na wzorach matematycznych, których celem historycznym było poszukiwanie złotego porządku, idealnej proporcji. Ta eksploracja graficznych rozwiązań jest próbą kolejnych nawiązań do uniwersalnych zagadnień estetycznych. Klasyczna ikona wszak obfituje w takie konstrukcje geometryczne, które jednak nasycone są semantyką symboliczną. Współczesna „ikona” artystki staje się poniekąd znakiem granicznym. Poznajemy perspektywę postrzegania świata i jego rzeczywistości z pozycji twórcy żyjącego na rozdrożu współczesnych działań społeczno-politycznych.

Geometria jest również cechą kompozycji chromatycznych Konrada Kuźniewskiego. Złożone są one z wielobarwnych elementów strukturalnych. Modułowość i możliwość autoaranżacji na płaszczyźnie stwarza wymiar percepcji obrazu w odniesieniu do jego struktur poprzez zmysł dotyku. Ta dwoistość daje widzowi możliwość aktywnego odbioru obrazu i procesu tworzenia. Znamienny jest współproces tworzenia artysty i odbiorcy, gdzie modułowe geometryczne formy i płaszczyzny nadane przez autora, zachęcają odbiorcę do własnej interpretacji kontemplacji „dzieła otwartego”, bądź dezintegracji jego formy zastanej, uruchamiając tym samym proces odbiorca-dzieło.

Każdy z artystów biorących udział w projekcie „Ikona | Icône”, poprzez działania artystyczne, wchodzi osobiście oraz wprowadza odbiorcę w rodzaj obrzędu, jakim jest sztuka, a w szczególności sztuka ikonografii. Jeśli rozumiemy obcowanie ze sztuką, czy to w bezpośredni sposób – tworząc ją, czy w pośredni – odbierając ją, jako doświadczenie o charakterze mistycznym, można górnolotnie założyć, że ten akt jest rodzajem modlitwy. I kontynuując: modlitwa stanowi rodzaj obrzędu, obrzęd jest formą wyrażania ludzkich uczuć i myśli i przeobraża się w kult, a ten rodzi kulturę. Wchodząc za artystami w misterium sztuki dokonujemy odkrycia wydawać by się mogło dawno zapomnianych pokładów własnej wrażliwości, duchowości i szerszego rozumienia uniwersum.

Miejsce i temat przedsięwzięcia nie są przypadkowe. To podróż w czasie i kulturze. Pięcioro artystów z kraju, w którym wciąż silne są wpływy kultury chrześcijańskiej, dokonuje metaforycznej wędrówki do miejsca o silnych tradycjach tejże kultury, poddając refleksji zmiany, jakich doświadczamy w percepcji naszego człowieczeństwa.

[ENG]

ICON | ICÔNE will take place in the Royal Halls of St. Madeleine in Paris [Église de la Madeleine, Pl. de la Madeleine, 75008 Paris, France] on October 13-18, 2023.

ICON | ICÔNE is an exhibition of artistic realizations by a group of 5 artists who, representing various expressions and media, combined their creative activity as part of a common reflection on the contemporary interpretation of the icon in art.

PROGRAM OF THE EVENT:

– vernissage on October 13, 2023

– October 13-18, 2023, an exhibition in the gallery in the Royal Halls of the Church of St. Madeleine in Paris; The exhibition will be open to visitors daily from 9:00-19:00.

– guided tours (Sunday, October 15, 2023 at 11:00 am and 6 pm, every day at 5:30 pm, and at any time when there is interest);

– workshop with artists on September 17 or 18, 2023.

PROJECT PARTICIPANTS:

Monika ALEKSANDROWICZ – in 1999 she graduated from the Faculty of Painting at the Eugeniusz Geppert Academy of Art and Design in Wroclaw and in 2001 from Philosophy at the Faculty of Social Sciences of the University of Wroclaw, Poland. In 2011, she defended doctoral thesis with honors. Her artistic achievements include over 70 collective exhibitions, symposia devoted to conceptual art and individual exhibitions, which have been organized and presented in Poland and abroad. Currently, she is the head of the Department of Art Mediation at the Faculty of Sculpture and Mediation of Art at the Eugeniusz Geppert Academy of Fine Art and Design in Wroclaw, Poland. Recently, she received the award of the Minister of Culture and National Heritage in Poland for scientific and research achievements in the field of art together with Małgorzata Kaczmarska [based on her previous activity and co-editing of the bilingual scientific monograph „3D. Implications. Digit and Solid”.]

Agnieszka CHMURA-WIECZOREK – graduate of postgraduate studies at the Eugeniusz Geppert Academy of Art and Design in Wroclaw (Poland), in the painting and drawing studio of prof. Anna Maria Kramm and in the sculpture studio of dr Mariusz Kosiba. She is a painter and sculptor, organizer and participant of cultural, historical and artistic events, e.g. international exhibitions of contemporary art, open-air art, theater performances, concerts, lectures, presentations and historical lectures and stagings, cultural animator and organizer of art workshops. Participant and organizer of exhibitions: collective and individual. For 20 years, together with her husband, she has been saving the palace and park complex in Struga, where she has been organizing cultural, educational and historical events for 12 years, creating a unique space for art.

Małgorzata KACZMARSKA – artist dealing with painting but ventures into other media such as video, installation and intermedia projects. She depicts humans and their relationship with the surroundings. She graduated with honours from the Faculty of Painting at the Academy of Fine Arts in Krakow; she is Associate Professor (Post-doctoral degree), PhD in Fine Arts. While working as a teacher, she is also associated with the academic community. Recently, she received the award of the Minister of Culture and National Heritage in Poland for scientific and research achievements in the field of art together with Monika Aleksandrowicz [based on her previous activity and co-editing of the bilingual scientific monograph „3D. Implications. Digit and Solid”]. Her paintings, video and digital works have been repeatedly awarded in international competitions and qualified for presentations. She is a member of the Polish Artists’ Association (ZPAP), artistic group20minutes and SPACE Start collective.

Konrad KUŹNIEWSKI – graduate from the Faculty of Industrial Design at the Academy of Fine Arts Jan Matejko in Krakow (Poland), majoring in design and specializing in industrial design. In the years 2006-2016, he was a research and teaching employee at his home university in the Department of Space and Color, where he carried out projects related to e.g. with the colors of the product and urban spaces.

In the years 2007-2012, a lecturer at the University of Technology in Katowice in the field of Interior Design. His artistic achievements include numerous individual and collective exhibitions.

Aurelia TYMIŃSKA – painter, illustrator, animator, filmmaker, performer. She graduated from the Department of Painting at the Academy of Fine Arts in Wrocław in 2021. Co-founder of the artistic group GAMA. For many years, she has been presenting her works at both individual and group exhibitions. She has participated in numerous artistic residencies, art exhibitions, and artistic symposiums, both as a participant and as a speaker. She is actively involved in charitable activities. In 2023, at the 8th International Biennial of Image „Quadro Art” in Łódź, she received an award.

ICON | ICÔNE

In the iconographic tradition, an icon was a kind of human prayer and contemplation on transcendental topics. Although it contains figurative elements, it destroys the existing reality, elevating it to the dimension of a transformed being. It is the material consideration of the invisible. Touching the material and spiritual worlds at the same time, the icon synthesizes both spaces in a kind of antimony, where time opposes eternity, immanence mixes with transcendence, and the imaginable with the unnamed.

Five artists meet on this plane of complementary paradoxes: Monika Aleksandrowicz, Agnieszka Chmura-Wieczorek, Małgorzata Kaczmarska, Konrad Kuźniewski and Aurelia Tymińska. Undertaking considerations inspired by the art and philosophy of icons, each of the artists, in his own way, extracts from these clashes of concepts a thread close to himself and transposes them into contemporary creative activities. Each of them, in an individual way, reveals to the viewer the secret they discovered in the icon.

In the cycle „Icons” by Aurelia Tymińska we experience a certain dissonance, confronting the presented quasi-portraits, subjected to deformations and degenerations. Despite the use of means of expression analogous to classical icons in their modernized versions, such as flattening – both color and form, deformation, the use of geometric forms and symbols, unreality, the painter goes beyond the canons of presenting a traditional icon. Dysfunctions of human spirituality and emotionality are ordained in her paintings. It breaks the habits of perceiving the sacred and beautiful, and replaces them with a sharp critique of contemporary humanity, its confusion and a contested assessment of its condition and today’s priorities. One gets the impression that we are losing the understanding of the meanings of what is sacred and earthly, blurring the boundaries between them and freely shuffling these values.

The themes of Sacrum and Profanum are crucial in Małgorzata Kaczmarska’s installation. The artist divides the space into two zones, similarly to the original function of the iconostasis. It establishes the boundary between the sanctuary – the altar place, and the nave intended for the faithful, the aforementioned Sacrum and Profanum. The recipient is faced with the dilemma of choosing between these zones and decides for himself – not only where he wants to stay, but also what constitutes for him the element of sacred and secular. The archetype of this attitude – a man using his own will, making a choice between holiness and leaving it, between heaven and earth – is found throughout the record and art of Christian ideas. But for the recipient himself, it can also be a kind of body-spiritual ritual. The ritual, which evokes associations with some canonical representations in the practice of iconography, is also added by the author in her second realization. Here we see the rhythm of gestures – repetitive and similar. The viewer, guided by the artist’s work, involuntarily participates in a kind of ritual through the mystery of sign and metre.

Agnieszka Chmura-Wieczorek presents a seemingly different approach in her works. In the cycle of sculptures and ceramic bas-reliefs „Madonna”, the sculptor introduces us to the idealistic world of spiritual beauty. The idealized feminine forms somewhat dull our vigilance. And their simplification brings deceptive peace. The use of mirror elements and the schematic nature of the presentation allows us to identify with such an image. We surrender to this positive affirmation and complacency. Meanwhile, the author stratifies the misleading universalism through a kind of divergence, increasing the discrepancies and differences of the falsely uniform canon. It embeds them in different cultures, functions, purpose and imperatives, and even in time. It is a reflection on our purposefulness. Sacrifice, fullness and justification as the light of idealized sculptural forms are emphasized by contrasting, turpistic „Mascarons” – being a chiaroscuro and a disturbing alterego of a perfect concept of reality.

In the presented works, Monika Aleksandrowicz refers to the corporeality and physicality of man, pointing to the still existing and persistent belief in culture regarding the dichotomy of the division into what is corporeal and spiritual, into the sacred and the profane.
We are ashamed of our own body, we cause it suffering by depreciating its value – we neglect it or focus too much on building its perfection. Each time we subject it, consciously or not, to various activities aimed at changing it. To some extent it is plastic and can be formed, but it is unstable and subject to biological processes. The skin is a time map. It records the history of our lives. It plasticizes and visualizes all interventions. It is physical proof of our existence. Ours here and now. Limiting development and diversity is against nature, against biology.
Similar cannot mean the same…

Geometry is also a feature of Konrad Kuźniewski’s chromatic compositions. They are composed of multi-colored structural elements. Modularity and the possibility of self-arrangement on the plane creates a dimension of image perception in relation to its structures through the sense of touch. This duality gives the viewer the opportunity to actively perceive the image and the process of creation. The co-creation process of the artist and the recipient is significant, where the modular geometric forms and planes given by the author encourage the recipient to their own interpretation of the contemplation of the „open work” or the disintegration of its existing form, thus launching the recipient-work process.

Each of the artists participating in the project „Icon | Icône”, through artistic activities, enters personally and introduces the recipient to a kind of ritual which is art, and in particular the art of iconography. If we understand communing with art, whether in a direct way – creating it, or indirectly – perceiving it as a mystical experience, we can grandly assume that this act is a kind of prayer. And to continue: prayer is a kind of rite, a rite is a form of expression of human feelings and thoughts, and it turns into worship, and this gives rise to culture. Following the artists in the mystery of art, we discover seemingly long-forgotten layers of our own sensitivity, spirituality and a broader understanding of the universe.

The place and theme of the project are not accidental. It is a journey through time and culture. Five artists from a country where the influence of Christian culture is still strong make a metaphorical journey to a place with strong traditions of this culture, reflecting on the changes we experience in the perception of our humanity.

 

[FR]

IKONA | ICÔNE se tiendra dans les Salles Royales de l’église Sainte-Madeleine à Paris [Église de la Madeleine,

Pl. de la Madeleine, 75008 Paris, France] du 13 au 18 octobre 2023.

IKONA | ICÔNE est une exposition d’œuvres plastiques présentées par un groupe de 5 artistes, qui, représentant différentes expressions artistiques et médias, ont uni leurs activités créatives dans le cadre d’une réflexion commune sur l’interprétation contemporaine de l’icône dans l’art.

PROGRAMME DE L’ÉVÉNEMENT :

Vernissage le 13 octobre 2023.

Exposition du 13 au 18 octobre 2023 dans la galerie des Salles Royales de l’église Sainte-Madeleine à Paris ; l’exposition sera ouverte aux visiteurs tous les jours de 9h00 à 19h00.

Visites guidées (le dimanche 15 octobre 2023 à 11h00 et 18h00, tous les jours à 17h30, ainsi que sur demande) ;

Atelier avec les artistes le 17 ou 18 septembre 2023.

PARTICIPANTS AU PROJET :

Monika ALEKSANDROWICZ – En 1999, elle a obtenu un diplôme en peinture de l’Académie des Beaux-Arts Eugeniusz Geppert à Wrocław, ainsi qu’un diplôme en philosophie du Département des Sciences Sociales de l’Université de Wrocław en 2001. En 2011, elle a obtenu son doctorat avec distinction. Son travail artistique comprend plus de 70 expositions collectives, des symposiums consacrés à l’art conceptuel ainsi que des expositions individuelles, organisées et présentées en Pologne et à l’étranger. Elle occupe actuellement le poste de responsable du Département de la Médiation Artistique à la Faculté de Sculpture et de Médiation Artistique de l’Académie des Beaux-Arts Eugeniusz Geppert à Wrocław. Le 26 juin 2023, elle a reçu le PRIX du Ministère de la Culture et du Patrimoine National pour ses réalisations scientifiques et de recherche dans le domaine de l’art, conjointement avec Małgorzata Kaczmarska [sur la base de ses activités antérieures et de la co-édition d’une monographie scientifique bilingue intitulée „3D. Implikacje. Cyfra i bryła”].

Agnieszka CHMURA-WIECZOREK – Diplômée des études post-universitaires de l’Académie des Beaux-Arts de Wrocław, dans l’atelier de peinture et de dessin du professeur Anna Maria Kramm, et dans l’atelier de sculpture du docteur Mariusz Kosiba. Peintre et sculptrice, organisatrice et participante à des événements culturels, historiques et artistiques, notamment des expositions internationales d’art contemporain, des ateliers artistiques en plein air, des spectacles de théâtre, des concerts, des conférences, des présentations et des conférences historiques et des mises en scène, animatrice culturelle et organisatrice d’ateliers d’art plastique. Participante et organisatrice d’expositions collectives et individuelles. Depuis 20 ans, elle et son mari sauvent l’ensemble du palais et du parc à Struda, où ils organisent des événements culturels, éducatifs et historiques depuis 12 ans, créant un espace exceptionnel pour l’art.

Małgorzata KACZMARSKA – Artiste travaillant dans le domaine de la peinture, expérimentant également avec des médias tels que la vidéo et l’installation, elle réalise également des projets intermédiaux. Le thème central de son travail artistique est l’homme et ses relations avec son environnement. Elle a obtenu son diplôme avec distinction du Département de Peinture de l’Académie des Beaux-Arts de Cracovie en 1999. En 2015, elle a obtenu le titre de docteur habilité en arts. Elle est également liée au milieu universitaire en tant qu’enseignante. Récemment, elle a reçu le Prix du Ministère de la Culture et du Patrimoine National en Pologne pour ses réalisations scientifiques et de recherche dans le domaine de l’art, conjointement avec Monika Aleksandrowicz [sur la base de ses activités antérieures et de la co-édition d’une monographie scientifique bilingue intitulée „3D. Implikacje. Cyfra i bryła”]. Ses peintures, vidéos et œuvres numériques ont été récompensées à de nombreuses reprises lors de concours internationaux et sélectionnées pour des présentations. Elle est membre de l’Association des Artistes Polonais et du collectif artistique Grupa20minut, ainsi que du collectif SPACE Start.

Konrad KUŹNIEWSKI – Diplômé de l’Académie des Beaux-Arts de Cracovie, Faculté des Formes Industrielles, spécialité en design et en conception de formes industrielles. De 2006 à 2016, il a été enseignant-chercheur à l’université locale, au Département de l’Espace et de la Couleur, où il a réalisé des projets liés notamment à la couleur des produits et aux espaces urbains. De 2007 à 2012, il a été enseignant à l’École Supérieure Technique de Katowice, spécialisée en architecture d’intérieur. Son travail artistique comprend de nombreuses expositions individuelles et collectives.

Aurelia TYMIŃSKA – Peintre, dessinatrice, animatrice, réalisatrice de films d’animation, performeuse. Elle a obtenu son diplôme du Département de Peinture à l’Académie des Beaux-Arts de Wrocław en 2021. Co-fondatrice du groupe artistique GAMA. Depuis de nombreuses années, elle présente ses œuvres lors d’expositions individuelles et collectives. Elle a participé à de nombreuses résidences artistiques, expositions d’art et symposiums artistiques, tant en tant que participante que conférencière. Elle est activement engagée dans des actions caritatives. En 2023, lors de la VIIIe Biennale internationale de l’image „Quadro Art” à Łódź, elle a reçu une distinction.

IKONA | ICÔNE

Dans la tradition iconographique, l’icône représentait une forme de prière et de contemplation de l’homme sur des sujets transcendants. Bien qu’elle contienne des éléments figuratifs, elle perturbe la réalité présente, l’élevant à une dimension transformée de l’être. C’est une méditation matérielle de l’invisible. En touchant à la fois le monde matériel et spirituel, l’icône synthétise ces deux espaces dans une antinomie spécifique, où le temps s’oppose à l’éternité, l’immanence se mélange à la transcendance, et l’imaginable à l’innommable.

C’est sur cette plateforme de paradoxes complémentaires que se rencontrent cinq artistes : Monika Aleksandrowicz, Agnieszka Chmura-Wieczorek, Małgorzata Kaczmarska, Konrad Kuźniewski et Aurelia Tymińska. En s’inspirant de l’art et de la philosophie des icônes, chacun des artistes extrait à sa manière un fil conducteur qui lui est propre de ces confrontations conceptuelles et le transpose dans des actions créatives contemporaines. Chacun d’eux révèle individuellement au spectateur le mystère qu’il a découvert dans l’icône.

Dans le cycle „Ikony” d’Aurelia Tymińska, nous faisons l’expérience d’un certain dissonance en confrontant des quasi-portraits présentés, soumis à des déformations et des monstruosités. Malgré l’utilisation de moyens d’expression analogiques aux versions classiques des icônes, tels que l’aplatissement – à la fois de la couleur et de la forme, la déformation, l’utilisation de formes géométriques et de symboles, la réalisation de la peintre dépasse les canons de la représentation de l’icône traditionnelle. Dans ses peintures, les dysfonctionnements de la spiritualité humaine et de l’émotivité sont consacrés. Elle brise les habitudes de percevoir la sainteté et la beauté et les remplace par une critique acerbe de l’humanité contemporaine, de son égarement et de son jugement contestataire de sa condition et de ses priorités actuelles. On a l’impression que nous perdons la compréhension des significations du sacré et du terrestre, en effaçant les frontières entre eux et en mélangeant librement ces valeurs.

Les thèmes du Sacré et du Profane sont essentiels dans l’installation de Małgorzata Kaczmarska. L’artiste divise l’espace en deux zones, tout comme dans la fonction première de l’iconostase. Elle établit une frontière entre le sanctuaire – l’autel, et la nef destinée aux fidèles, mentionnée comme le Sacré et le Profane. Le spectateur est confronté au dilemme du choix entre ces zones et décide lui-même, non seulement où il souhaite se trouver, mais aussi ce qui représente pour lui l’élément de sacré et de profane. L’archétype de cette attitude – l’homme utilisant sa propre volonté, faisant le choix entre la sainteté et son éloignement, entre le ciel et la terre – se trouve dans tout l’enregistrement et l’art des idées chrétiennes. Mais pour le spectateur lui-même, cela peut également être une sorte de rituel corporel-spirituel. Un rituel qui évoque des associations avec certaines représentations canoniques dans la pratique de l’iconographie et qui est complété par l’auteure également dans sa deuxième réalisation. Ici, nous voyons le rythme des gestes – répétitifs et similaires. Le spectateur, guidé par l’artiste, participe involontairement à une sorte de cérémonie à travers le mystère du signe et du mètre.

Agnieszka Chmura-Wieczorek présente une approche apparemment différente dans ses œuvres. Dans le cycle de sculptures et de bas-reliefs en céramique „Madonny”, la sculptrice nous plonge dans un monde idéaliste de beauté spirituelle. Les formes féminines idéalisées atténuent quelque peu notre vigilance. Et leur simplification apporte une fausse tranquillité. L’utilisation d’éléments de miroir et de représentations schématiques nous permet de nous identifier à cette image. Nous nous soumettons à cette affirmation positive et à cette satisfaction de soi. Cependant, l’universalisme erroné de l’auteure est démultiplié par une divergence spécifique, augmentant les divergences et les différences du canon faussement uniforme. Elle les insère dans des cultures, fonctions, buts et impératifs différents, voire dans le temps. C’est une réflexion sur notre finalité. Le sacrifice, la plénitude et la justification en tant que lumière des formes sculpturales idéalisées sont mises en évidence par des „Masquarons” contrastés et tourmentés – qui sont l’ombre et l’alter ego inquiétant de la conception parfaite de la réalité.

En présentant ses réalisations, Monika Aleksandrowicz aborde la corporeité et la physicalité humaines, soulignant la persistance dans
la culture de la croyance en une dichotomie entre le corporel et le spirituel, entre le sacré et le profane. Nous avons honte de notre propre corps, nous lui infligeons de la souffrance en dévalorisant sa valeur – en le négligeant ou en nous concentrant excessivement sur la construction de sa perfection. À chaque fois, nous le soumettons, consciemment ou non, à diverses activités visant à le transformer.
Dans une certaine mesure, il est plastique et peut être façonné, mais il est éphémère et subit des processus biologiques.
La peau est une carte du temps. Elle enregistre en elle l’histoire de notre vie. Elle matérialise et visualise toutes les interventions.
Elle est la preuve physique de notre existence. Notre ici et maintenant. Limiter le développement et la diversité va à l’encontre de la nature,
de la biologie. Similaire ne peut pas signifier identique…

La géométrie est également une caractéristique des compositions chromatiques de Konrad Kuźniewski. Elles sont composées d’éléments structurels multicolores. La modularité et la possibilité d’auto-arrangement sur la surface créent une dimension de perception de l’image par rapport à ses structures par le sens du toucher. Cette dualité donne au spectateur la possibilité d’une réception active de l’image et du processus de création. La co-création de l’artiste et du spectateur est significative, où les formes géométriques modulaires et les surfaces données par l’auteur incitent le spectateur à sa propre interprétation de la contemplation d’une „œuvre ouverte” ou à la désintégration de sa forme trouvée, activant ainsi le processus de spectateur-œuvre.

Chacun des artistes participant au projet „Ikona | Icône”, à travers des actions artistiques, entre personnellement et introduit le spectateur dans une sorte de rituel qu’est l’art, et en particulier l’art de l’iconographie. Si nous comprenons l’interaction avec l’art, que ce soit directement – en le créant, ou indirectement – en le recevant, comme une expérience de nature mystique, on peut supposer de manière exaltée que cet acte est une forme de prière. Et en continuant : la prière est une forme de rituel, le rituel est une forme d’expression des sentiments et des pensées humaines et se transforme en culte, et ce dernier engendre une culture. En entrant avec les artistes dans le mystère de l’art, nous faisons la découverte de ce qui semblait être depuis longtemps oublié : nos propres réservoirs de sensibilité, de spiritualité et de compréhension élargie de l’univers.

Le lieu et le thème de l’entreprise ne sont pas fortuits. C’est un voyage dans le temps et la culture. Cinq artistes d’un pays où les influences de la culture chrétienne sont toujours fortes entreprennent un pèlerinage métaphorique vers un lieu aux fortes traditions de cette même culture, réfléchissant aux changements que nous éprouvons dans la perception de notre humanité.